داروی باریسیتینیب که با نام اکتونیب به بازار دارویی کشور عرضه شده، در زمینه درمان درماتیت شدید و مقاوم پوستی (اگزما مقاوم) در بزرگسالان و کودکان بالای دو سال تاییده آژانس دارویی اروپا را دارد.
این محصول در شرکت داروسازی البرز – زاگرس (زیرمجموعه گروه دارویی اکتوور) تولید می‌شود که تنها کارخانه تولید داروهای پرخطر دارنده گواهی GMP در ایران است.
باریسیتینیب (Baricitinib) از گروه ترکیبات مهارکننده جانوس کیناز (JAK inhibitors) است که با مهار فعالیت آنزیم‌های JAK1، JAK2 و اخلال در سیگنال‌دهی سیتوکین دخیل در پاتوژنز (بیماری‌زایی) به درمان بیماری‌های خودایمنی کمک می‌کنند.
دکتر نیکو مظفری، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در مراسم رونمایی از این دارو در توضیح کاربردهای بالینی داروی اکتونیب در درماتولوژی (پوست و مو) گفت: با توجه به این که داروی اکتونیب 75 درصد از طریق کلیه و 20 درصد از طریق کبد دفع می‌شود جز در موارد شدید مشکل کبد قابل استفاده است.
وی با اشاره به تولید قرص اکتونیب در دو دوز 2 و 4 میلی‌گرم گفت: طی مطالعه‌ای 546 بیمار مبتلا به ریزش سکه‌ای مو که حداقل نیمی از موی سر خود را از دست داده‌اند با باریسیتینیب تحت درمان قرار گرفتند که 80 درصد آنها پس از 36 هفته مصرف دارو رشد مو داشتند که میزان بهبودی در بیمارانی که دوز 4 میلی‌گرم دارو را دریافت کرده بودند به میزان قابل توجهی بیشتر بود.
با ادامه این کارآزمایی بالینی تا 52 هفته، اثربخشی درمان از لحاظ میزان رشد مو و سطحی از سر که مو در آن رشد کرد باز هم بیشتر شد. این موضوع نشان می‌دهد هر چه این دارو به میزان طولانی تری مصرف شود روند بهبود بیمار پیشرفت می‌کند.
وی در ادامه در پاسخ به این سؤال که آیا امکان تغییر دارو از دیگر داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی از قبیل توفاسیتینیب به باریسیتینیب وجود دارد یا نه گفت: مطالعات نشان داده تغییر بین مهارکننده‌های جانوس کیناز در بیمارانی که پاسخ هر چند مختصری به داروی اول داده‌اند جواب می‌دهد؛ ولی بیمارانی که به داروی اول هیچ پاسخی نداده‌اند به ترکیب دارویی دیگر مهارکننده جانوس کیناز هم پاسخ نمی‌دهند.
دکتر رویا خرمی، فارماکولوژیست گروه دارویی اکتوور هم طی سخنانی به تشریح مستندات اثربخشی و ایمنی داروی اکتونیب در مبتلایان به عارضه ریزش موی سکه‌ای پرداخت.
وی با اشاره به این که طی یک سالی که داروی باریسیتینیب موفق به دریافت تأییدیه FDA شده، تجربه چهارهزار درماتولوژیست در تجویز این دارو در دسترس است اظهار داشت: مطالعه مقایسه‌ای این دارو با سایر داروهای مهارکننده جانوس کیناز نشان می‌دهد این دارو در مقایسه با نمونه‌های غیرخوراکی اثربخشی بهتری داشته و نسبت به داروی توفاسیتینیب عوارض جانبی کمتری دارد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: کیس ریپورت‌های متعددی وجود دارد که بیمار ابتدا داروهای دیگری را مصرف کرده و پاسخ مناسب نگرفته و با مصرف باریسیتینیب پاسخ مناسب گرفته است.
